KURU ÜZÜME “SAKIZ” ZAMMI

(DOSYA HABER)

Üzüm üreticilerine göre fiyatlar en az “16.5- 17 lira” civarında olmalıydı bu sene, üreticilerin beklentileri bu yöndeydi.

Hasat başladı, eylül geldi fiyatlar beklenilenden geç açıklandı. Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli geçtiğimiz yıl çekirdeksiz kuru üzüm fiyatını 12,5 lira olarak açıklamıştı.

KURU ÜZÜMDE ÜRETİM MALİYETLERİ YÜZDE 50’NİN ÜZERİNDE ARTTI

Ancak geçen 1 yıldan bu yana maliyetler ciddi oranda arttı.  Maliyet arttı,  gübre ilaç, mazot…

Sadece bir işçinin günlük yevmiyesi 140- 150 lira civarında. Üreticilere göre kuru üzümde işçilik maliyeti de yükseldi.

ÜZÜMDE DON VE DOLU FELAKETLERİNDEN YÜZDE 25 ÜRÜN KAYBI YAŞANDI

Maliyet artışı bir yana dursun, yaşanan doğal afetlerden tıpkı birçok çiftçi gibi üzüm üreticileri de olumsuz etkilendi. Don, dolu, sel, kuraklık…

Üreticilerin özellikle yeşerme döneminde yani kış sonu, bahar mevsimi başlarında yaşanan don sebebiyle üzümde ciddi kayıplar oldu. Sadece dolu ve don rekoltede en az yüzde 20 ila 25 arasında ürün kaybı bekleniyor.

Kuru üzüm veriminde kayıplar var ancak. Kayıplarla birlikte bir de rekolte tartışmaları da var. Tarım ve Orman Bakanlığı’nın kuru üzümde 2021 yılı için rekolteyi 271 bin ton olarak açıkladı.  Ancak haziran sonu itibariyle Ege Bölgesi’ndeki borsaların çekirdeksiz kuru üzümde toplam tescil miktarı 315 bin tonu buldu. Borsaların rekolte beklentisi sezon sonuna kadar 325 bin ton. Yani bakanlık verileri ile borsa verileri örtüşmüyor,  rekolte tahmininde yüzde 20’lik sapma var.

FİYATLARI TMO DUYURDU

Rekolte tartışmaları devam ederken fiyatlar geç de olsa açıklandı. Geçtiğimiz yıl Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli’nin açıkladığı üzümde alım fiyatlarını bu yıl Toprak Mahsulleri Ofisi resmi web sitesinden duyurdu.

10 numara için 14 lira, 9 numara için 13 lira, 8 numara için, 12,5 lira, 7 numara için 12 lira kilogram başına fiyat açıklandı.

Üretici kuru üzüm yani 9 numara için en az 16.5 -17 lira fiyat beklerken, 13 lira fiyat verildi.  Yani geçen yıla göre artan girdi maliyetlerine rağmen sadece 50 kuruşluk zam yapıldı.

KURU ÜZÜME 50 KURUŞLUK ZAM HAYAL KIRIKLIĞI YAŞATTI

Fiyatları hayal kırıklığı olarak nitelendirenler var, rakamların üzüm üreticisine ihanet olduğunu söyleyenler olduğu gibi, çiftçiyi iflasa sürükleyecek diyenlerde var.

Çiftçi iflas eder mi bilmiyoruz ama bu coğrafya için üzüm üretiminin ne kadar önemli olduğunu biliyoruz.

DÜNYA KURU ÜZÜM ÜRETİM VE İHRACATINDA TÜRKİYE BİRİNCİ

Bugün Türkiye, dünya üzüm ticaretinde en etkin ülke. Özellikle kuru üzüm üretimi ve ihracatında önemli bir paya sahip. Dünya kuru üzüm ihracatında yüzde 32.2’lik payla Türkiye birinci sırada yer alıyor.

Kuru üzüm ihracatında Türkiye’yi yüzde 10 ile Amerika birleşik devletleri, Amerika’yı yüzde 9.2 ile İran takip ediyor.   Yani kuru üzüm ticaretinde ilk 3’te Türkiye, Amerika ve İran var.

Ülkemizde 2020 yılında bir önceki yıla göre yüzde 2,5 artışla 4.1 milyon ton üzüm üretildi. Bu üretimin 1 buçuk milyon tonu tek başına Manisa’dan yapıldı. Manisa kuru üzümünün ana vatanı. Türkiye’nin tek başına üzüm üretiminin yüzde 85 tek başına Manisa’dan karşılanıyor.

BU FİYATLAR ÜZÜM ÜRETİCİSİNİ BİTİRİR Mİ?

Üzüm Anadolu için önemli. Tarihten biliyoruz üzüm bağlarının Anadolu uygarlıkları ile iç içe olduğunu. Binlerce yıllık asmalar bağlar...

Açıklanan bu rakamlar üzüm üreticisini bitirir mi bilmiyoruz ama Anadolu medeniyetlerinin tarihi-kültürel bir değeri olan bağları ve üzümü bitirir.