Mayıs ayı enflasyonunun açıklanmasıyla hesaplama tartışmaları yine alevlendi. Enflasyon hesaplaması da, sonucu da kuruma göre değişiyor. Bu fark, tam da memur ve emekli zammı için son düzlüğe girilirken, daha çok açılınca tepkiler artıyor.

Devletin kurumu TÜİK verilerine göre; aylık enflasyon beklentilerin altında %1,53 yıllık %35,41 oldu.

Enflasyon Araştırma Grubu’na göre ise, aylık %3,66 yıllık %71,23 düzeyinde enflasyon var. İstanbul Ticaret Odası, sadece İstanbul’un enflasyonunu hesaplıyor. Oradan çıkan sonuç aylık %2,83 yıllık %46,57 oranında oldu.

Peki ya gıda enflasyonu ne kadar arttı dersiniz? Cevap veriyorum; artmadı, hatta düştü. Tüik’e göre aylık gıda enflasyonu %0,71 oranında azaldı. Evet, eksiye düştü. Yani, geçen ay gıda fiyatları düşmüş. Ciddi kayıplara neden olan zirai don etkisi de olmamış. Fakat İTO öyle demiyor. İTO verilerine göre İstanbul’da gıda enflasyonu aylık %3,24 oranında arttı.

Gördüğünüz gibi yine kurumlar arası enflasyon farkı açık ve en düşük enflasyon TÜİK’in hesaplamasından çıkıyor. Vatandaşa sorunca ise; bırakın TÜİK’i, ENAG enflasyonunu bile az bulanlar var. Çünkü herkesin hissettiği enflasyon farklı. Bu fark; TÜİK’in tüketici enflasyonunu hesaplarken kullandığı harcama sepetinden kaynaklanıyor. Sonuçta bireysel enflasyon diye de bir şey var. Gelirine, alım gücüne, ihtiyaçlarına ve o ihtiyaçların bütçede kapladığı yere göre enflasyonumuz da değişiyor. O yüzden TÜİK sepetiyle bireysel sepetimizin direkt aynı olmasını bekleyemesek de, en azından “gıda, konut, sağlık, ulaşım, haberleşme, eğitim” gibi temel ihtiyaçlar bazında yakınsaması şart.

Örneğin; Tüik’e göre yıllık enflasyon %35,41 iken, Haziran ayında kira zam oranı bunun üzerinde %45,80 düzeyinde yapılacak. Kira zam oranı yıllık enflasyonun üstündeyken kiracı enflasyonun düştüğünü nasıl hissetsin? Tabi ev sahibi tüfe oranına sadık kalırsa yine iyi. Çünkü ev sahibi de TÜİK’in enflasyonunu hissedemiyor ve kiracıya diyor ki; “Zam oranı %45’lerde ama biliyorsun hayat pahalılığını. Etraftaki evler senin 2-3-4 katına oturuyor. Ev sahibi kendine göre kiracı da kendine göre haklı…

İşte bu ve benzeri örnekleri hayatının orta yerinde yaşayanlar TÜİK’in açıkladığı enflasyonu da hissedemiyor. Herkesin enflasyonu kendine oluyor.